Podatek od odszkodowania i odsetek, czyli czy odszkodowanie jest opodatkowane

Odszkodowanie to jest rodzaj rekompensaty dla osób, które doświadczyły straty, szkody czy krzywdy. W tym artykule odpowiemy na pytanie, czy odszkodowanie jest opodatkowane? Jeżeli tak, to jaki jest podatek od odszkodowania i odsetek?

Odpowiedź, na to pytanie zależy od wielu czynników, w tym od charakteru odszkodowania, kiedy i komu zostało odszkodowanie wypłacone.

Podatek od odszkodowania powypadkowego

To, czy wypłacone odszkodowanie i odsetki od odszkodowania podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 15 czerwca 2021 r. zostało opublikowane Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.). Zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych związane są z tzw. Nowym Ładem.

Podatek od odszkodowania przed Nowym Ładem

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnieniem od podatku dochodowego objęte były odszkodowania i zadośćuczynienia zasądzone przez sądy z różnych tytułów, np. odszkodowanie za wypadek z OC sprawcy, czy zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej. Ustawa o nie regulowała kwestii zwolnienia od podatku odsetek za opóźnienie w wypłacie tych świadczeń.

Brak wyraźnego zwolnienia ustawowego doprowadził do rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych. Wyodrębniły się dwa kierunki orzecznicze.

Zgodnie z pierwszym odsetki za opóźnienie odsetki powinny korzystać ze zwolnienia od PIT na tych samych zasadach co samo odszkodowanie.

Zdaniem zwolenników drugiego kierunek nie można stosować przepisów dotyczących zwolnienia od PIT odszkodowań do odsetek za opóźnienie, gdyż przepisy prawa podatkowego nie regulowały zwolnienia odsetek od podatku dochodowego.

Drugi kierunek był przeważający i znalazł odzwierciedlenie w wielu wyrokach sądów administracyjnych oraz interpretacjach podatkowych.

Tytułem przykładu przytoczymy Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 2020-02-20 I SA/Po 1001/19:

„Odsetki od nieterminowej wypłaty odszkodowania są odrębnym przychodem kwalifikowanym do innych źródeł i nie mieszą się w zakresie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wyraźnie traktuje o odszkodowaniu oraz zadośćuczynieniu. Ustawodawca posługując się pojęciami „odszkodowanie” i „zadośćuczynienie”.

Skoro odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem ani zadośćuczynieniem, to nie mieszczą się w zakresie wskazanego zwolnienia podatkowego.

Skoro ustawodawca nie wymienił odsetek od odszkodowania jako podlegających zwolnieniu, to przyjęcie odmiennego poglądu byłoby przejawem niedopuszczalnego zastosowania wykładni rozszerzającej.

Przyznane odsetki powinny być zaliczone do przychodów z innych źródeł na postawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”

Podatek od odszkodowania powypadkowego –  stan aktualny

Kwestię zwolnienia odszkodowania powypadkowego od podatku dochodowego regulują przede wszystkim przepisy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są kwoty odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z powyższego należy wysnuć jednoznaczny wniosek, że odszkodowanie i zadośćuczynienie z OC sprawcy jest zwolnione z podatku dochodowego, ale tylko wtedy gdy kwota odszkodowania nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zwolnienie od podatku dochodowego odnosi się tylko do szkody rzeczywistej, czyli poniesionej straty. Zwolnienie odszkodowania od podatku nie dotyczy utraconych korzyści (np. nieosiągnięcie oczekiwanego zysku).

Dalszy punkt art. 21 ust. 1 reguluje, iż zwolnienie od podatku dochodowego dotyczy także odszkodowania w postaci renty przyznane na podstawie przepisów prawa cywilnego (renta z odszkodowania cywilnego z związku z utraceniem możliwości zarobkowania, zwiększonych potrzeb, utraty widoków na przyszłość).

Reasumując, odszkodowanie powypadkowe i zadośćuczynienie za krzywdę po wypadku nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, chyba że odszkodowanie związane jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, czy też dotyczy utraconych korzyści, a nie rzeczywistej straty.

Odsetki od odszkodowania, a podatek

Jak wcześniej pisaliśmy, przed wprowadzeniem Nowego Ładu przeważało orzecznictwo, iż odsetki od odszkodowania należy opodatkować. Zmiany wprowadzone Nowym Ładem w sposób jednoznaczny uregulowały tę kwestię na korzyść poszkodowanego.

Nowy Ład dodał do art. 21 ust. 1 – punkt 95b w brzmieniu:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przekładając to na bardziej zrozumiały język: jeżeli odszkodowania za wypadek, czy zadośćuczynienie nie jest opodatkowane, to również odsetki za opóźnienie w zapłacie tego świadczenia, również nie podlegają opodatkowaniu.

Od kiedy nie płaci się podatku od odsetek

Nowe przepisy zwalniające odsetki od podatku mają zastosowanie tylko do odszkodowania i zadośćuczynienia wypłaconego od 1 stycznia 2021 roku.

Długi proces o odszkodowanie to często spory zysk dla poszkodowanego

Z praktyki wiemy, że zwłaszcza proces sądowy w sprawach o wysokie odszkodowanie za wypadek, czy sprawy o zadośćuczynienie za śmierć mogą, mogą trwać nawet kilka lat. Przeważające orzecznictwo stanowi, że odsetki mają mieć charakter kompensacyjny.

Jeżeli poszkodowany żąda od ubezpieczyciela zapłaty określonej kwoty tytułem zadośćuczynienia, czy odszkodowania  z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od danego dnia, to, odsetki te powinny być zasądzone zgodnie z żądaniem poszkodowanego.

Przyjęcie koncepcji, iż odsetki należą się od daty wyrokowania, stanowiłoby premiowanie ubezpieczyciela, który niezasadnie zwleka z zapłatą należnego odszkodowania.

Jak wysokie odsetki od odszkodowania?

Odsetki od odszkodowania – przykład:

Poszkodowany syn w dniu 01.01.2020 r. zgłosił szkodę i zażądał od PZU S.A.  zapłaty zadośćuczynienia za śmierć ojca w kwocie 100.000zł.

PZU S.A. odmówiło zapłaty zadośćuczynienia za śmierć, powołując się na nie zakończone postępowanie karne.

Syn złożył pozew o zapłatę 100.000zł odszkodowania za śmierć ojca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 01.02.2020r.

Sąd wyrokiem z dnia 20.12.2022r. zasądził na rzecz syna kwotę 100.000zł tytułem zadośćuczynienia za śmierć ojca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 01.02.2020r. do dnia zapłaty.

PZU S.A. postanowiło nie zaskarżać wyroku i w dniu 31.12.2022r. zrealizowało wyrok. PZU S.A. wypłaciło synowi:

Łącznie 121.990,69zł.

Jak więc widzisz, same odsetki za zwłokę wyniosły ponad 21% samego odszkodowania! Co więcej, samo odszkodowanie, jak i odsetki od odszkodowania są nieopodatkowane. Jest więc to czysty zysk poszkodowanego!

Wniosek nasuwa się sam. W sprawie o odszkodowanie powypadkowe bądź cierpliwy. W przypadku wygrania sprawy, długotrwałość procesu zostanie Ci wynagrodzona przez zapłatę wysokich i nieopodatkowanych odsetek!

Odszkodowanie bez podatku a dobra kancelaria odszkodowawcza

Należy pamiętać, że przed ubieganiem się o jakiekolwiek odszkodowanie warto skonsultować się z ekspertem od odszkodowania. Istnieje bowiem szeroki zakres warunków, które należy wypełnić, aby otrzymać odszkodowanie z wysokimi odsetkami za zwłokę. Poprawność pierwszego zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi, będzie miało wpływ na wysokość należnych Ci odsetek!

Pomoże to uniknąć problemów zarówno z uzyskaniem samego odszkodowania, jak i zagwarantuje wypłatę odsetek od ubezpieczyciela.

Odszkodowanie Wrocław – ale i cała Polska. Skontaktuj się z KDRO.pl a my udzielimy Ci wyczerpującej informacji, jak uzyskać odszkodowanie i odsetki bez podatku!